سونوگرافی چهار بعدی جنین چیست؟
یکی از جذاب‌ترین و پرهیجان‌ترین لحظات دوران بارداری، زمانی است که مادر برای نخستین بار چهره فرزندش را در رحم می‌بیند. سونوگرافی چهار بعدی این فرصت بی‌نظیر را در اختیار والدین قرار می‌دهد. در گذشته تنها از طریق تصاویر دوبعدی و سیاه و سفید می‌شد وضعیت کلی جنین را مشاهده کرد، اما با پیشرفت تکنولوژی، تصاویر سه بعدی و سپس چهار بعدی، دیدی کاملاً واقعی‌تر و زنده‌تر از جنین ارائه می‌دهند. سونوگرافی چهار بعدی درواقع همان سونوگرافی سه بعدی است با این تفاوت که بعد زمان نیز به آن افزوده شده است. این بدان معناست که تصویر جنین در زمان واقعی (Real-Time) نمایش داده می‌شود و شما قادر خواهید بود لحظه‌به‌لحظه حرکات جنین را ببینید؛ از لبخند زدن تا مکیدن انگشت یا حتی اخم کردن.
تفاوت سونوگرافی سه بعدی و چهار بعدی
سونوگرافی سه بعدی تصویری ثابت و دقیق از فرم بدن و چهره جنین ارائه می‌دهد. این تصویر شبیه یک عکس است که برای بررسی ناهنجاری‌های ظاهری بسیار مفید است. در مقابل، سونوگرافی چهار بعدی نوعی ویدئوی زنده از حرکات جنین فراهم می‌آورد و به والدین کمک می‌کند تا نه‌تنها ظاهر، بلکه رفتار جنین را نیز ببینند.
زمان مناسب برای انجام سونوگرافی چهار بعدی
سونوگرافی چهار بعدی معمولاً بین هفته‌های ۲۶ تا ۳۲ بارداری انجام می‌شود. در این بازه زمانی، چهره و اعضای بدن جنین تقریباً شکل گرفته و فضای رحم هنوز به اندازه‌ای هست که امکان دیدن واضح جنین فراهم باشد. اگر سونوگرافی خیلی زود انجام شود، صورت جنین هنوز به‌خوبی شکل نگرفته و تصویر نهایی وضوح کافی نخواهد داشت. از طرفی، اگر سونوگرافی خیلی دیر انجام شود (مثلاً بعد از هفته ۳۴)، فضای محدود رحم و بزرگ بودن جنین باعث می‌شود تصویر به‌خوبی قابل مشاهده نباشد.
تعیین جنسیت جنین با سونوگرافی چهار بعدی
یکی از کاربردهای دیگر سونوگرافی چهار بعدی، تشخیص دقیق جنسیت جنین است. هرچند تعیین جنسیت را می‌توان با سونوگرافی دو بعدی نیز انجام داد، اما وضوح تصویر در سونوگرافی چهار بعدی بسیار بیشتر است و خطای کمتری دارد. این کار بهتر است بین هفته‌های ۱۹ تا ۲۴ بارداری انجام شود.
روش انجام سونوگرافی چهار بعدی چگونه است؟
فرایند انجام این نوع سونوگرافی تقریباً مشابه سایر انواع سونوگرافی‌هاست:
1. مادر بر روی تخت سونوگرافی دراز می‌کشد.
2. متخصص ژل مخصوصی را روی شکم مادر قرار می‌دهد که باعث بهبود عبور امواج صوتی می‌شود.
3. پروب دستگاه روی شکم حرکت داده شده و امواج صوتی به داخل رحم فرستاده می‌شوند.
4. بازتاب این امواج به دستگاه بازمی‌گردد و به تصویر تبدیل می‌شود.
5. تصویر نهایی به‌صورت زنده روی نمایشگر قابل مشاهده است.
مزایای سونوگرافی چهار بعدی
• تماشای زنده حرکات جنین: می‌توانید لبخند، مکیدن انگشت، یا حتی بازیگوشی جنین را ببینید.
• ارزیابی رشد و سلامت جنین: پزشک می‌تواند ساختار اعضای بدن، موقعیت بند ناف و جفت، و حتی حالات عصبی جنین را بررسی کند.
• تشخیص ناهنجاری‌های صورت و اندام: مانند شکاف لب (لب شکری) یا نقص‌های اندام حرکتی.
• افزایش پیوند عاطفی والدین با جنین: مشاهده چهره نوزاد پیش از تولد، ارتباط عمیق‌تری بین والدین و فرزند ایجاد می‌کند.
آیا سونوگرافی چهار بعدی برای جنین ضرر دارد ؟
با اینکه تاکنون ضرری برای جنین از طریق سونوگرافی چهار بعدی به اثبات نرسیده، اما برخی نگرانی‌ها وجود دارد:
• قرارگیری غیرضروری در معرض امواج صوتی ممکن است در طولانی‌مدت اثرات نامشخصی داشته باشد.
• برخی مراکز تنها با هدف نمایش چهره جنین، بدون تخصص پزشکی، سونوگرافی را انجام می‌دهند که می‌تواند غیراستاندارد باشد.
• استفاده مکرر و بی‌مورد از این سونوگرافی توصیه نمی‌شود؛ مخصوصاً اگر بدون تجویز پزشک باشد.
هزینه سونوگرافی چهار بعدی چقدر است؟
هزینه این نوع سونوگرافی در مراکز مختلف متغیر است و اغلب بین ۶۰۰ هزار تا ۲ میلیون تومان متغیر می‌باشد. از آنجا که سونوگرافی چهار بعدی در دسته خدمات غیراجباری قرار دارد، بیشتر شرکت‌های بیمه آن را پوشش نمی‌دهند. بهتر است پیش از انجام، از مرکز موردنظر درباره تعرفه و بیمه سوال کنید.
بهترین مرکز سونوگرافی چهار بعدی در تهران
برای انجام سونوگرافی چهار بعدی، بهتر است به مراکز معتبر با دستگاه‌های پیشرفته مراجعه کنید. مرکز تصویربرداری دکتر شاکری یکی از مراکز مطرح در تهران است که با استفاده از تجهیزات پیشرفته، خدمات تصویربرداری با کیفیت و دقیق ارائه می‌دهد. این مرکز توسط بسیاری از مادران باردار توصیه شده و در ارائه تصاویر واضح و زنده از بررسی رشد جنین یا تشخیص ناهنجاری‌ها لازم است، ممکن است آن را تجویز کند.
جمع‌بندی
سونوگرافی چهار بعدی می‌تواند تجربه‌ای بسیار شیرین و خاطره‌انگیز در دوران بارداری باشد. اما باید با آگاهی کامل، مشورت با پزشک، و انتخاب مراکز معتبر برای انجام آن اقدام کرد. در غیر این صورت ممکن است به‌جای آرامش خاطر، باعث نگرانی یا حتی خطرهای ناخواسته برای جنین شود.
